GGZ Groep logo

Comorbiditeit betekent het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer stoornissen/aandoeningen bij een persoon. Uit onderzoeken komt naar voren dat comorbiditeit bij angststoornissen de duur en de ernst van de klachten beïnvloedt. Het is belangrijk om rekening te houden met comorbiditeit bij angststoornissen zodat de zorg hierop kan inspringen en wordt verbeterd.

Co-morbiditeit en multimorbiditeit

Het tegelijkertijd voorkomen van twee angststoornissen begint vaak eerder in de levensloop en heeft een meer chronisch verloop. Wie tegelijkertijd lijdt aan angst en een depressie, heeft vaak meer behandeling nodig en bovendien is bij deze mensen het dagelijks functioneren beperkter (Klein Hofmeijer-Sevink, 2012). Co- en multimorbiditeit komen veelvuldig voor: meer dan de helft van de mensen ouder dan 55 jaar met een chronische aandoening heeft één of meer andere aandoeningen.

Comorbiditeit betekenis

Comorbiditeit duidt op de aanwezigheid van een andere aandoening, naast de primaire, centraal staande zieket of aandoening.
Multimorbiditeit houdt dat er twee of meer chronische aandoeningen zijn, waarbij de ene aandoening niet meer centraal staat dan de andere aandoening.

Persoonlijkheid en comorbiditeit

Persoonlijkheidstrekken zijn van belang om te begrijpen waarom een persoon een verhoogde kans heeft om in de loop van zijn of haar leven meer dan één stoornis te ontwikkelen. Van neuroticisme (neiging tot emotionele instabiliteit) is bekend dat deze persoonlijkheidstrek verhoogd is bij de meeste angststoornissen en depressieve stoornissen. Mensen die hoog scoren op neuroticisme zullen gemiddeld vaker last hebben van depressiviteit, angst en schuldgevoelens. Zij blijken ook gevoeliger te zijn voor stress, ervaren gewone situaties eerder als bedreigend en hebben moeite met het verwerken van tegenslagen of kleine frustraties. Zij zijn zich meer bewust van hun eigen gedrag, zijn vaak verlegen en hebben veelal moeite met controle of uitstel van hun behoeften. Alleen van neuroticisme is in onderzoek aangetoond dat deze persoonlijkheidstrek het vóórkomen van verschillende angststoornissen en depressieve stoornissen in de loop van iemands leven voorspelt. Neuroticisme is een belangrijke kwetsbaarheidsfactor die helpt begrijpen waarom sommige personen meer kans hebben op het ontwikkelen van verschillende angststoornissen en depressieve stoornissen in de loop van hun leven (Spinhoven, 2009).

Bij comorbiditeit bij angst laten cliënten een meer kwetsbaar patroon zien met meer jeugdtrauma’s en neuroticisme (Lamers, 2011). Ook is te zien dat vrouwen met een angststoornis en/of depressie een slechtere fysieke gezondheid hebben. Deze relatie is vooral aanwezig bij vrouwen waarbij de stoornis pas op latere leeftijd ontstaat. Dit suggereert dat fysiek functioneren een grotere rol speelt bij angst en depressie op latere leeftijd (Milligen, 2011).

Angststoornis, alcoholafhankelijkheid en depressie

Bevindingen uit het onderzoek van Boschloo e.a. tonen aan dat alcoholafhankelijkheid, maar niet alcoholmisbruik, veel vaker voorkomt bij mensen met een angststoornis en/of een depressie. Zo is er bij 20 procent van de mensen met zowel een depressie als een angststoornis ook sprake van alcoholafhankelijkheid. Bij mensen zonder angststoornis of depressie is dit 6 procent. Binnen de groep van depressieve en/of angstige mensen komt alcoholafhankelijkheid twee keer zo vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Ook blijken angstige en/of depressieve mensen met alcoholafhankelijkheid zich duidelijk te onderscheiden van mensen zonder alcoholafhankelijkheid. Zo hebben zij vaak ook familieleden met alcoholafhankelijkheid of een depressie en/of angststoornis. Ook hebben zij bepaalde persoonlijkheidskenmerken, roken ze vaker en wordt er ook vaker drugs gebruikt.

Het belang van goede slaap

Slaapproblemen, waarmee zowel te kort als te lang slapen wordt bedoeld, hangen samen met huidige angststoornissen en depressieve stoornissen. Het is belangrijk om hiermee rekening te houden, want goed slapen is belangrijk voor zowel de lichamelijke als de psychische gezondheid. Slaapproblemen gaan bijvoorbeeld gepaard met een toegenomen risico op ongelukken, meer afwezigheid op het werk en hogere kosten van de gezondheidszorg.

Copyright © 2010 - 2024 GGZ Groep, Alle rechten voorbehouden
Disclaimer - Sitemap