GGZ Groep logo

Iedereen is wel eens bang. Angst is een natuurlijk onderdeel van het leven en noodzakelijk om te kunnen overleven. Maar als u regelmatig last hebt van angstaanvallen, zonder dat u in gevaar bent, dan kan er sprake zijn van een angststoornis. Gelukkig zijn er goede behandelingen beschikbaar om u van dit probleem af te helpen.

Wat is een angstaanval?

Bij een angstaanval, ook wel een paniekstoornis genoemd, wordt iemand plotseling overvallen door een intense angst. Dit gaat gepaard met fysieke symptomen, zoals een versnelde hartslag of transpirerende handen, en kan soms vijf tot 30 minuten aanhouden.

Doordat de intense symptomen kunnen lijken op een hartaanval, ademhalingsstoornis of ander soort ziekte, denken mensen soms dat dit een levensbedreigend probleem is. Ook kan het lijken alsof men zijn verstand verliest.

Een angstaanval (paniekaanval) kan onverwacht optreden wanneer iemand tv zit te kijken of in de tram zit. Het kan ook onderdeel zijn van een psychische stoornis, zoals een sociale-angststoornis of een obsessieve compulsieve stoornis. Iemand kan een paniekaanval krijgen voor een sollicitatiegesprek of wanneer een bepaald ritueel (bij OCS) niet kan worden uitgevoerd.

Wanneer mensen herhaaldelijk paniekaanvallen ervaren, kunnen ze bang worden voor een volgende paniekaanval. Hierdoor vermijden ze bepaalde dingen die ze in verband brengen met de angstaanval, maar die er eigenlijk niets mee te maken hebben.

Hoewel paniekaanvallen uiterst onaangenaam zijn, zijn ze niet levensbedreigend. Het is slechts een fysieke reactie op mentale stress of een stoornis. Hier bestaan behandelingen voor.

Symptomen van een angstaanval

Een angstaanval is een abrupt gevoel van intense angst of ongemak dat binnen enkele minuten een hoogtepunt bereikt en ten minste vier van de volgende angstaanval symptomen bevat:

  • Hartkloppingen of een versnelde hartslag
  • Zweten
  • Trillen of beven
  • Gevoelens van kortademigheid of verstikking
  • Pijn op de borst
  • Misselijkheid of buikpijn
  • Koude rillingen
  • Duizelig, instabiel, licht in het hoofd of flauw
  • Tintelende ledematen
  • Derealisatie (gevoelens van onwerkelijkheid) of depersonalisatie (onthechting van zichzelf)
  • Angst om de controle te verliezen of gek te worden
  • Angst om te sterven

Sommige mensen kunnen ook een paniekaanval ervaren met minder dan vier symptomen.

Oorzaken van een angstaanval

Een angstaanval gebeurt vaak wanneer het lichaam (onbedoeld) in een ‘vecht of vlucht’ modus schiet. Uw lichaam kent twee verschillende modi: ‘vecht of vlucht’ en ‘rust en verteer’. Ze zijn allebei even belangrijk en voor een goede gezondheid dienen deze in balans te zijn.

De ‘vecht of vlucht’ modus is bedoeld om gevaarlijke situaties te kunnen overleven, wat we honderden of duizenden jaren geleden uiteraard vaak nodig hadden. In deze modus komt het lichaam in staat van paraatheid. De hartslag en bloeddruk gaan omhoog, zodat u klaar bent om snel te reageren. Andere functies schakelen tijdelijk uit, zoals de vertering. Bij langdurige stress staat het lichaam continu in deze modus. Dit hoeft u niet eens door te hebben.

Hoewel er veel verschillende oorzaken voor een angstaanval zijn, is het zo dat uw lichaam bij stress of angst stresshormonen aanmaakt, zoals adrenaline en cortisol. Dit kan bij sommige mensen een verhoogde hartslag teweegbrengen of zelfs een paniekaanval. Een veelvoorkomende oorzaak van een angstaanval is stress.

Enkele andere voorbeelden van mogelijke oorzaken zijn:

  • Werk: druk op het werk, werkloosheid of met pensioen gaan
  • Relaties: relatieproblemen, echtscheiding of de zorg voor iemand
  • Financiële problemen: onverwachte rekeningen of schulden
  • Gezondheid: psychische stoornis of lichamelijke ziekte
  • Moeilijke ervaringen uit het verleden: pesten, misbruik of verwaarlozing

Zelfs belangrijke gebeurtenissen in het leven, zoals het kopen van een huis, het krijgen van een baby of het plannen van een bruiloft, kunnen leiden tot gevoelens van stress en angst.

Hoe komt u van uw angstaanvallen af?

Het belangrijkste is dat u iemand vertelt dat u lijdt aan angstaanvallen. Dit kan uw huisarts zijn, een therapeut van de GGZ Groep, uw partner, een familielid of een vriend/in. Sommige mensen schamen zich om iemand te vertellen dat ze een paniekaanval hadden, uit angst om gek gevonden te worden.

Vervolgens lijden ze in stilte, waarbij ze steeds meer vervreemden van hun geliefden. Ze weten niet dat angstaanvallen heel goed te behandelen zijn. Bespreek uw symptomen dus met een zorgprofessional zodat u een gerichte behandeling krijgt, zoals cognitieve gedragstherapie of, indien nodig, medicijnen. Hier volgen enkele stappen die u nu al kunt ondernemen.

1. Pas uw levensstijl en dieet aan

Een drukke levensstijl kan resulteren in te veel fastfood en te weinig beweging. Maak tijd om te genieten van een gezonde maaltijd, of neem een zelfgemaakte lunch met veel vers fruit en groenten mee naar kantoor. Vermijd voorverpakt, bewerkt voedsel en kies voor verse producten. Voeg magnesiumrijk voedsel toe aan uw dieet. Magnesium heeft een ontspannende werking.

2. Vermijd stimulerende middelen

Alcohol, sigaretten, drugs, suiker, energiedrankjes en cafeïne zijn allemaal stimulerende middelen die uw lichaam alleen nog maar meer gestrest maken en in de ‘vecht of vlucht’ modus brengen. Vermijd deze zoveel mogelijk.

3. Praat over uw gevoelens

Het is niet alleen raadzaam om over uw angstaanval te praten, maar ook over andere emoties. Hebt u traumatische gebeurtenissen meegemaakt? Krop uw gevoelens dan niet op, maar zoek er een uitlaatklep voor. Onverwerkte emoties kunnen nare gevolgen hebben, zoals innerlijke fragmentatie en emotionele splitsing tussen hoofd en lichaam.

4. Zorg voor voldoende rust en slaap

Slaap is cruciaal om zowel fysiek als mentaal te kunnen herstellen. Als u moeilijk in slaap komt, probeer dan kalmerende ademhalingsoefeningen of meditatie. Activiteiten, zoals hardlopen, wandelen door de natuur, zwemmen en yoga, werken ook ontspannend.

5. Beweeg voldoende

Lang zitten voor een computerscherm of tijdens het rijden eisen op een gegeven moment zijn tol. Neem na elke 40 minuten een korte pauze, strek uw lichaam uit en beweeg minstens 30 minuten per dag. Door beweging komt u ‘uit uw hoofd’ en maakt u meer contact met uw lichaam.

6. Stel doelen

Als u te maken hebt met financiële of administratieve problemen, maak dan een plan om deze op te lossen. Stel doelen en prioriteiten. Wat wilt u bereiken? Hoe kunt u dit bereiken? Een plan helpt ook om ‘nee’ te zeggen tegen verzoeken van anderen waar u geen tijd voor hebt.

Copyright © 2010 - 2024 GGZ Groep, Alle rechten voorbehouden
Disclaimer - Sitemap